راهنمای خرید هویه

کاربرد هویه

در انتخاب هویه به جز توجه به برند و کیفیت، باید دقت کرد که هر هویه برای کاری خاص مناسب است و بایستی توان و اندازه سر هویه را هم مدنظر قرار داد. به عنوان مثال به منظور لحیم‌کاری قطعات smd لازم است از هویه مخصوصی استفاه کرد که سر نازک و دمای پایین‌تر دارد.

انواع هویه

هویه‌های مختلفی در بازار وجود دارند: هویه‌های ثابت که نمی‌توان دمای آن‌ها را تغییر داد؛ و هویه‌های متغیر که قادر به تحویل دو یا چند توان متفاوت در خروجی هستند. در ادامه هر کدام را معرفی خواهیم کرد.

هویه ثابت: ساده‌ترین و ارزان‌ترین هویه‌ها، آن‌هایی هستند که می‌توان دمایشان را تنظیم کرد و با توانی ثابت کار می‌کنند. این گروه از هویه‌ها با برق 220 ولت شهر کار می‌کنند و در توان‌های گوناگون از 15 وات تا چند صد وات موجود هستند و در مقایسه با سایر انواع هویه‌ها کاربردی‌تر می‌باشند. این هویه‌ها برای انواع مصارف عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ از جمله لحیم‌کاری‌های ظریف روی مدار چاپی یا اتصال قطعات فلزی که دارای قابلیت لحیم‌کاری هستند.

هویه قابل‌حمل: احتمال دارد در مکانی نیاز باشد با هویه کار کرد که در آنجا جریان برق در دسترس نباشد. مهم‌ترین گزینه در چنین شرایطی به کارگیری هویه‌های قابل‌حمل است که دارای انواع مختلفی هستند، به طور خلاصه چند مورد از پرکاربردترین آن‌ها را معرفی خواهیم کرد:

هویه گازی: گرمای مورد نیاز در این هویه از طریق گاز مایع ذخیره شده در مخزن همراه آن تولید می‌شود، بنابراین پس از تمام شدن گاز آن، لازم است آن را مثل یک فندک گازی، شارژ نمود.

هویه شارژی: همان‌گونه که از نام این هویه پیداست، شارژ شدن آن توسط قرار گرفتن در پایه شارژ مخصوصش انجام می‌شود و می‌توان از آن در مواقع لزوم استفاده کرد.

هویه باتری‌خور: کارکرد این نوع از هویه‌ها به وسیله تعدادی باتری 1.5 ولت یا با یک باتری کتابی صورت می‌گیرد. انواع دیگری از این دسته هویه‌ها، هم دارای قابلیت کار با باتری و هم با USB کامپیوتر هستند.

هویه متغیر: نقطه مقابل هویه‌های ساده، هویه‌های متغیر یا چند توانه می‌باشند. معمولاً در این هویه‌ها دکمه انتخاب توان وجود دارد. همچنین در انواع پیشرفته‌تر این هویه‌ها، ولوم تنظیم دما جایگزین این امکان شده است.

هویه‌های جدیدتر و پیشرفته‌تری هم موجود هستند که کنترل دما در آن‌ها به شکل دیجیتالی صورت می‌گیرد؛ اصولاً این هویه‌ها پایه (بیس) دارند. از این نوع هویه‌ها می‌توان هویه هوای گرم را نام برد که هم دارای قابلیت تنظیم دما و هم تنظیم فشار هوای خروجی می‌باشد.

هویه تفنگی: این هویه‌ها در مقایسه با هویه‌های قلمی دارای توان بالاتری می‌باشند (حدود 100 وات و بیشتر)، نوک پهن‌تری دارند و به منظور لحیم‌کاری پایه‌ها و قطعات درشت‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کار با این نوع هویه‌ها راحت‌تر بوده و به دلیل اینکه در نوک آن‌ها حرارت به طور مستقیم تولید می‌شود، دما در آن‌ها به سرعت بالا می‌رود. این هویه‌ها به منظور کاهش ولتاژ و افزایش جریان در ثانویه (نوک هویه) از ترانسفورماتور استفاده می‌نمایند تا با عبور جریان زیاد از نوک هویه (که دارای مقاومت زیادی است)، گرمای لازم جهت بالا بردن دما ایجاد گردد. با توجه به اینکه ثانویه این هویه‌ها تقریباً دارای اتصال کوتاه می‌باشند، باید از روشن نگاه داشتن آن‌ها به مدت طولانی خودداری کرد، زیرا این کار سوختن آن‌ها را به همراه دارد.

هویه مادون قرمز: در مقایسه با هویه‌های قبلی، این نوع هویه دارای قیمت نسبتاً بیشتری بوده و همچنین برای موارد حرفه‌ای‌تری به کار می‌رود. کنترل کل سیستم توسط میکروکنترلر صورت می‌گیرد و علاوه بر آن امکان حرارت‌دهی با عملکرد بالا و دمای ثابت را هم داراست. این دستگاه قادر به لحیم‌کاری تمامی قطعات در ابعاد میلی‌متری می‌باشد.

هویه هوای گرم (هیتر): هویه هوای گرم که به هیتر معروف است، از جمله کاربردی‌ترین ابزارها جهت تعمیرات است که پیشتر گفتیم معمولاً همراه با یک هویه متغیر دیجیتال می‌باشد. کارکرد این هویه با حرارت و فشار هوا صورت می‌گیرد و آن را به بیرون هدایت می‌کند. از جمله کاربردهای این وسیله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• برداشتن انواع آسی‌های  BGYو BGA و مقاومت خازن‌ها و سلف
• تعویض انواع قطعات SMD
• حرارت دادن و رفع قلع موردگی (سردی لحیم)
• و …

هیترها دارای انواع گوناگونی هستند. یک کمپرسور باد در ساختمان داخلی بعضی از آن‌ها به کار رفته  است و باد را توسط شلنگی که از جعبه هیتر می‌آید به دسته هویه منتقل می‌کند و در بعضی دیگر کمپرسور باد در خود دسته واقع شده است. هیترها دو درجه ولوم دارند که یکی از آن‌ها جهت تنظیم میزان حرارت و دیگری برای تنظیم میزان شدت باد خروجی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

توان هویه

در صورت سر و کار داشتن با بردهای الکترونیکی معمولی، یک هویه 40 و یا 60 وات قلمی برای این کار کافی است؛ اما چنانچه نیاز است که اتصالات قوی‌تر مانند سیم‌های دارای قطر زیاد یا صفحات فلزی را به یکدیگر لحیم‌کاری کرد، باید از هویه‌هایی که توان‌های بالاتری دارند، استفاده نمود. در واقع توان هویه با توجه به نوع کار تعیین می‌شود.

نوک هویه

آلیاژی که ‘سر هویه’ یا ‘نوک هویه’ با آن ساخته شده، نکته بسیار مهمی است که در همه انواع هویه مطرح می‌باشد و ‘نسوز’ بودن آن اهمیت زیادی دارد. به موجب این خاصیت، چسبندگی نامطلوب سر هویه از بین رفته و دیرتر سیاه و اکسیده می‌شود.

نکته مهم دیگر قابل تعویض بودن نوک هویه می‌باشد. هنگام خرید هویه باید دقت کرد که نوک آن قابلیت تعویض داشته باشد. این مورد موجب می‌شود تا در صورت خراب شدن نوک هویه، به راحتی بتوان آن را تعویض کرد. حتی بعضی هویه‌ها چندین نوک با اشکال مختلف دارند که هر کدام برای انجام کارهای متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تمیزکننده نوک هویه

پس از مدتی کار کردن با هویه‌ها، نوک آن‌ها کثیف شده و جرم می‌گیرد، در نتیجه از میزان انتقال حرارت آن‌ کاسته می‌شود و کارایی این ابزار پایین می‌آید. در این موارد بایستی نوک هویه توسط یک اسفنج نسوز و یا سیم ظرفشویی تمیز شود تا دوباره براق گردد. البته این هویه‌ها دارای سر قابل تعویض نیز می‌باشند.

پایه هویه

بیشتر هویه‌هایی که رنج قیمت متوسط و پایین دارند، بدون پایه عرضه می‌گردند و بایستی پایه را جداگانه خریداری کرد. داشتن پایه هویه مناسب، نکته بسیار مهمی است که در هویه‌های بدون پایه مطرح می‌باشد، به این دلیل که نبود پایه در هنگام لحیم‌کاری یک مشکل بزرگ است و علاوه بر سخت‌تر کردن کار، حتی احتمال دارد که سوختگی یا آتش‌سوزی را هم به همراه داشته باشد.

قیمت و برند هویه

هویه‌ها دارای رنج قیمتی از ده هزار تا چند صد هزار تومان می‌باشند؛ اما نکته مهم این است که چه نوع هویه‌ای را باید تهیه کرد؟ و هویه‌های گران‌قیمت و ارزان‌قیمت چه تفاوتی با هم دارند؟ به طور طبیعی با بالا رفتن قیمت هویه، کیفیت آن هم از نظر ساختاری بیشتر خواهد شد؛ این کیفیت موجب می‌شود که طول عمر هویه افزایش پیدا کند. از سوی دیگر کیفیت نوک هویه آن مرغوب‌تر خواهد بود؛ اما حتی اگر یک هویه ارزان‌قیمت هم باشد، می‌توان نوک آن را با یک نوک مرغوب تعویض نمود! البته این تنها یک پیشنهاد است و در صورتی که فرد از توان خرید خوبی برخوردار است، بهتر است که هویه‌های برند اصلی را تهیه نماید.

برندهای مختلفی در رابطه با تولید هویه فعال هستند، معروف‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• Yaxun
•  Gordak
• Quick
• Goot
• Weller