راهنمای خرید ساعت هوشمند و دستبند سلامتی
با گذر زمان و پیشرفت بشر هر روز شاهد ورود ابزار الکترونیکی بیشتری به زندگی روزمرهی انسانها هستیم؛ ورود ابزار جدید به مرور، روشهای سنتیتر را منسوخ خواهد کرد و هیچ ساختهای از این قضیه مستثنی نخواهد بود. ساعتهای هوشمند و دستبندهای سلامتی با وجود برخی محدودیتها، بازار مناسبی برای خود پیدا کردهاند؛ بهطوری که برخی مدلهای پیشتاز آنها، دنیای ساعتهای کلاسیک را بهجد تهدید میکنند. بزرگان دنیای فناوری پیشرفتهای خوبی در طراحی محصولاتشان داشتهاند و امکانات این گجتهای نورسیده، روز به روز در حال افزایش است.
سازندگان ساعتها و دستبندهای هوشمند با چالشهای جدی متنوعی از جمله شارژدهی روبرو هستند؛ قیمت برخی از این محصولات نیز همچنان بالا بوده و طراحی آنها به زیبایی نمونههای کلاسیک نیست. با وجود عرضهی چندین نسل از ساعتهای هوشمند، هنوز هم شاهد برخی از این نقصها هستیم؛ با این حال دستبندها و ساعتهای هوشمند، جایگاه خاص اما هرچند کوچک خود را در بازار یافتهاند. در راهنمای خرید ساعت هوشمند و دستبند سلامتی قصد داریم شما را با مولفههای مختلف لازم برای انتخاب این گجتهای پوشیدنی و اهمیت آنها آشنا کنیم. لازم به ذکر است که در مطلب پیشرو از پیشنهاد مدلهای مختلف پرهیز شده است؛ معرفی بهترینهای این بخش نیازمند مطلبی مجزا و مستقل است.
طراحی
مسالهی طراحی در ساعتهای هوشمند از اهمیت خاصی برخوردار است؛ زیرا این ابزار میبایست جایگزین یکی از همراهان زیبا و همیشگی انسان باشند. دو سبک طراحی کلاسیک و اسپرت، در ساعتهای هوشمند نمایندگان شایستهای دارند و شرکتها عموما دو مدل مجزا از ساعتهای هوشمند خود تولید میکنند. فرم نمایشگر ساعتهای هوشمند نیز دستهبندی خاصی در ساعتهای هوشمند ایجاد کردهاند؛ ساعتهایی با نمایشگر دایرهای عموما کلاسیکتر بهنظر میرسند و نمایشگرهای مستطیلی حسوحال اسپرتتری را القا میکنند؛ بیشتر شرکتهای سازنده روی ساخت ساعتهای هوشمند با نمایشگر دایرهای تمرکز کردهاند و نمایشگرهای مستطیلی را برای دستبندها مناسب میدانند؛ با این حال اپل همچنان در اپلواچ از فرم مستطیلی استفاده میکند. توصیه میکنیم حتما پیش از خرید یک ساعت هوشمند به دقت ابعاد و ضخامت آنها را بررسی کنید زیرا عموما این گجتها ضخامت زیاد و ابعاد بزرگی دارند.
سرامیک، فولاد ضد زنگ، آلومینیوم و پلاستیک، اصلیترین موادی هستند که در ساعتهای هوشمند و دستبندهای سلامتی مورد استفاده قرار میگیرند؛ هر یک از این مواد، ویژگی خاص خود را دارند؛ برای مثال پلاستیک و حتی آلومینیوم وزن کمتری دارند، با این حال از نظر استحکام گزینههای فولادی جایگاه بالاتری دارند. برخی شرکتها، ساعتها و دستبندهای خود را در ابعاد مختلف (برای مثال ۴۲ و ۳۸ میلیمتری) عرضه میکنند؛ از این رو آقایان و خانمها محدودیتی در انتخاب نخواهند داشت. بندهای بسیاری از ساعتهای هوشمند و دستبندهای سلامتی همانند دیگر ساعتها قابل تعویض هستند و میتوان از بندهای استاندارد ۲۰ یا ۲۲ میلیمتری در آنها استفاده کرد.
دستبندهای سلامتی بازار، عموما ابعاد کوچکتری نسبت به ساعتها دارند و اغلب آنها با ظاهری اسپرت عرضه میشوند. دستبندهایی که تنها با هدف مانیتور کردن فعالیتهای فرد به فروش میرسند عموما بسیار سبک هستند و در بدنه و بندهای آنها از مواد انعطافپذیر و سبک استفاده میشود. لازم به ذکر است که پیش از خرید دستبندهای سلامتی توجه به تعویضپذیر بودن یا نبودن بندها اهمیت ویژهای دارد؛ بسیاری از دستبندهای سلامتی تنها با بندهای اختصاصی خود شرکت سازگار هستند.
تقریبا اکثر مدلهای جدید ساعتهای هوشمند و دستبندهای سلامتی تا حدی در برابر نفوذ آب مقاوم شدهاند؛ کسب گواهی IP68 (که نشان از مقاومت در برابر نفوذ آب تا عمق ۱.۵ متری است) در بین این محصولات چندان عجیب نیست؛ با این حال برخی دستبندها و ساعتها تا ۵۰ متر زیر آب نیز فشار را تحمل میکنند؛ پس اگر شنا را در برنامهی خود دارید و انسان فراموشکاری هستند، مراقب مقاومت ساعت و دستبند خود در برابر آب باشید و بههیچوجه گجتهای مقاوم در برابر پاشش آب تهیه نکنید. همچنین پیش از خرید گجتهای پوشیدنی به استفاده از شیشههای مقاوم در برابر خش و ضربه مانند گوریلا گلس توجه کنید؛ شیشههای گوریلا گلس، یاقوت کبود و دیگر موارد اختصاصی شرکتها، نامهای آشنایی در جنس شیشه ساعتهای هوشمند هستند.
در پایان این بخش بد نیست اشارهای هم به ساعتهای هیبریدی داشته باشیم که در نگاه اول کاملا مشابه با ساعتهای عادی هستند و تنها مواردی مانند شمارندهی قدمها، شتابسنج و ارتباط بلوتوث، آنها را از مدلهای سنتی متمایز کرده است؛ گروه فاسیل و برندهای مد زیرمجموعهی آن، اصلیترین فعالان این بخش هستند. مسالهی طراحی و سازگاری ساعتهای هوشمند با سبک زندگی کاربر با توجه به ماهیت ساعت بودن آن بدون شک از مهمترین فاکتورهای خرید است اما دستبندهایی که با هدف یاری شما در ثبت و نظارت فعالیتهای ورزشی تولید میشوند تمرکز کمتری روی مساله طراحی دارند. البته همانطور ذکر شد برخی ساعتهای هوشمند مانند گیر اسپرت، جامعهی ورزشکاران را هدف گرفتهاند و کاملترین امکانات پایش سلامتی را در قالب ساعتی با استایل ورزشی ارائه میکنند.
نمایشگر
ساعتهای هوشمند عموما برای شباهت بیشتر با نمونههای معمولی با نمایشگر دایرهای روانه بازار میشوند و هر روز از تعداد محصولات معرفیشده با نمایشگر مستطیلی کاسته میشود. دستبندهای هوشمند بر خلاف ساعتها عموما با نمایشگرهای مستطیلی کوچک عرضه میشوند و برخی از آنها نیز فاقد نمایشگر هستند و سازنده تنها به تعبیهی چراغهای الایدی در آنها اکتفا کرده است؛ این چراغها برای نمایش اعلانها بهکار میروند. ساعتهای هوشمند جدید، همگی نمایشگرهای لمسی دارند و کاربر بهراحتی قادر به تعامل با آنها است؛ اما هنوز دستبندهای تکلمسی یا حتی غیر لمسی در بازار موجود هستند. رزولوشن در ساعتهای هوشمند در مرتبهی سوم اهمیت پس از خوانایی و مصرف نمایشگر قرار میگیرد؛ البته تمامی ساعتهای هوشمند بالارده و جدید، رزولوشن قابلقبولی ارائه میدهند.
در بحث نوع پنل نمایشگرهای ساعتهای هوشمند و دستبندهای سلامتی، سه گزینهی اولد (رنگی یا سیاه و سفید)، السیدی و جوهر الکترونیکی در اختیار کاربران است؛ تقریبا تمام ساعتهای هوشمند بالاردهی بازار بهدلیل نیاز به کنتراست و خوانایی بالا در زیر نور خورشید از اولدهای رنگی بهره میبرند؛ با این وجود اولدهای سیاه و سفید نیز اصلیترین نمایشگری است که در دستبندهای سلامتی هوشمند شاهد آن هستیم.
پس از ساعتهای پبل، استفادهی گسترده از نمایشگرهای جوهر الکترونیکی در ساعتهای هوشمند به فراموشی سپرده شد؛ این نمایشگرها ۲ تا ۵ روز شارژدهی دستگاه را افزایش میدهند اما از نظر کیفیت تصویر بههیچوجه با نمونههای اولد یا حتی السیدی قابل مقایسه نیستند. دستبندهای ورزشی نیز عموما نمایشگرهای سیاه و سفید از نوع اولد یا السیدی دارند، پس با دیدن این مورد در مشخصات فنی چندان تعجب نکنید.
سنسورها و سختافزار
سنسورها اجزایی هستند که از آنها برای مانیتور کردن یک حالت و شرایط استفاده میشود؛ به این معنی که پیشنیازهای اندازهگیری شتاب، ضربانقلب و مواردی از این دست در گجتهای هوشمند هستند. وجود سنسور برای تشخیص حرکت، امکانات متنوع پایش سلامت و نظارت بر تمرینات را ممکن میسازد. استفاده از گامشمار تقریبا در تمام ساعتهای هوشمند و دستبندها مرسوم است، اما حدودا نیمی از این گجتهای پوشیدنی به GPS داخلی برای ثبت سرعت، فاصله و مسیر در دوندگی، دوچرخهسواری و مواردی از این دست مجهز شدهاند. برخی از ساعتها به فشارسنج و ارتفاعسنج نیز مجهز شدهاند که سنسورهای به نسبت کماهمیتتری برای کاربریهای عادی محسوب میشود.
سنسور اپتیکال ضربان قلب از اهمیت ویژهای در ساعتهای هوشمند برخوردار است و تمام ساعتهای هوشمند بالاردهی جدید و اکثر دستبندهای سلامتی به آن مجهز شدهاند؛ در این تکنولوژی ساعت با تابش نور به پوست و سپس رگهای خونی ضربان قلب را با دقت قابلقبولی اندازهگیری میکند؛ شاید استفاده از پالسهای الکتریکی و بندها وصلشده به سینهی کاربر، روش دقیقتری باشد اما سهولت، اصلیترین برتری سنسورهای اپتیکال سنجش ضربان قلب امروزی بهشمار میرود. برخی از ساعتها و دستبندهای هوشمند مانند محصولات فیتبیت، شیائومی و گارمین قادر به سنجش « VO2 Max» هستند؛ این معیار کیفیت استفاده از اکسیژن توسط بدن در تمرینهای ورزشی را به کاربر اطلاع میدهد.
ارتباط بین ساعتها و دستبندهای هوشمند با موبایل بهلطف بلوتوث ممکن شده است، خوشبختانه تمام ساعتها و دستبندهای موجود در بازار از نسخههای ۴ به بالای بلوتوث استفاده میکنند. با وجود مرسوم نبودن استفاده از ساعت برای پاسخگویی به تماسهای ورودی به تلفن هوشمند، ممکن است این ویژگی برای برخی جذاب بهنظر برسد؛ در صورتی که به چنین ساعتهایی علاقهمند هستید، از وجود اسپیکر و میکروفون برای مکالمه اطمینان حاصل کنید. برخی ساعتهای هوشمند جدید را میتوان به کمک e-Sim یا همان سیمکارت الکترونیکی بهطور مستقل برای مکالمه به شبکه متصل کرد اما کاربران ایرانی بهدلیل فقدان چنین سیمکارتهایی قادر به این کار نخواهند بود.
حافظهی ذخیرهسازی، پردازنده و میزان رم در ساعتهای هوشمند متنوع است؛ برای مثال اکثر ساعتهای هوشمند مطرح بازار حداقل ۴ گیگابایت حافظهی ذخیرهسازی و ۵۱۲ مگابایت حافظهی رم دارند که از عهدهی اجرای روان اندروید ور (Wear Os)، واچ اواس و تایزن و نصب تعداد معقولی اپلکیشن برمیآید. دستبندهای سلامتی عموما تنها به میزان اندکی حافظه برای ذخیرهی اطلاعات نیاز دارند و خبری از پردازندهی و حافظهی بالا در آنها نیست. اکسینوس ۳۲۵۰، تراشههای سری اس اپل و اسنپدراگون ور ۲۱۰۰ پر استفادهترین پردازندههای ساعتهای هوشمند بهشمار میروند و قدرت کافی برای اجرای فرامین کاربر را دارند. ناگفته نماند که وجود چیپ NFC در ساعتهای هوشمند به دلیل نبود بسترهای پرداخت با آن، اهمیت چندانی برای کاربرای ایرانی نخواهد داشت.
نرمافزار
ساعتهای هوشمند عموما به سه سیستمعامل WatchOS، Wear OS یا همان اندروید ور سابق و تایزن مجهز شدهاند؛ با این حال دستبندهای سلامتی و برخی شرکتها، سیستمعاملهای ساده و اختصاصی خود را دارند؛ اگر بهدنبال امکانات متنوع هستید سه گزینهی نامبردهشده بهترین انتخاب شما خواهند بود. WatchOS بهعنوان سیستمعامل اختصاصی اپلواچها امکانات متنوع و اپلکیشنهای زیادی دارد؛ با این حال کاربر از واچفیسهای (صفحهی ساعت) تردپارتی (غیررسمی که توسط کاربران توسعه داده شده باشد) محروم هستند. حرکت در منوهای اپلواچها نرم و روان بوده و با توجه به مستطیلی بودن نمایشگر، نرمافزارها سازگاری خوبی با ساعت دارند. همچنین این سیستمعامل از فورستاچ پشتیبانی میکند و بهروزرسانیهای مرتب امتیاز بزرگی برای آن محسوب میشود. سیری در نسخهی جدید این سیستمعامل، باهوشتر شده و فرامین صوتی تعامل بهتر و راحتتری را با ساعت به ارمغان میآورد. اگر از دارندگان گوشیهای اندرویدی هستید خرید اپل واچ به دلیل سازگار نبودن با این سیستمعامل اشتباه بزرگی است.
پس از کنار گذاشته شدن تایزن از گوشیهای هوشمند، این سیستمعامل به حیات خود در ساعتهای هوشمند و تلویزیونهای سامسونگ ادامه میدهد. واچفیسهای فراوان، سازگاری کامل سیستمعامل و اپها با حلقهی چرخان ساعتهای سری گیر و زیبایی مهمترین ویژگیهای تایزن هستند. تایزن از نظر تعداد اپها و تنوع آن یک پله پایینتر از رقبای خود قرار میگیرد، اما نگرانی خاصی از نظر اپهای سلامتی و ورزشی در آن وجود ندارد. همانند دو رقیب دیگر، تایزن از فرامین صوتی پشتیبانی میکند ولی نباید انتظار عملکردی مانند سیری و گوگل اسیستنت را در آن داشت. واضح است که این ساعتها امکانات بیشتری در هنگام جفت شدن با گوشیهای سامسونگ ارائه میدهند، اما بهطور کلی پشتیبانی از سیستمعامل اندروید و iOS در آن رضایتبخش است.
با کنار گذاشته شدن نام اندروید ور و پیدایش Wear OS، گوگل بهدنبال بخشیدن جانی تازه به سیستمعامل پوشیدنیهای خود است؛ متاسفانه مشکل رایج در زمانبندی بهروزرسانیهای اندروید در گوشیها در ساعتهای اندروید ور وجود دارد. خوشبختانه کاربر قادر به اتصال اسمارت واچ اندرویدی خود به طیف وسیعی از گوشیهای مبتنی بر اندروید و iOS است؛ با انتشار اندروید ور ۲، تفاوتها بین تجربهی ساعتهای هوشمند مجهز به این سیستمعامل در گوشیهای اندروید و iOS به حداقل رسیده است. پرداختن به ویژگیهای کامل این سه سیستمعامل از حوصلهی بحث خارج است؛ شما میتوانید از بخش مقالات مرتبط برای آشنایی با ویژگیهای جدیدترین نسخههای آنها استفاده کنید.
درصد عمدهای از دستبندهای هوشمند بازار فاقد سیستمعامل هستند و تنها بهصورت پیشفرض امکاناتی مانند نمایش ساعت، اعلانها و تماس، اطلاعات مربوط به سنسورها و تنظیم زنگ هشدار را در دل خود دارند. نمایشگر کوچک، پردازندهی ضعیف، حافظهی ذخیرهسازی و رم کم مانع از ارائهی تجربهای مشابه ساعتهای هوشمند بالارده در آنها میشود. شرکتهای سازندهی این دستبندها، اپلکیشنهای خاص برای محصول خود را برای سیستمعاملهای اندروید و iOS ارائه میکنند. نمایش اعلانها پایهایترین و البته پراستفادهترین قابلیت نرمافزاری یک ساعت یا دستبند هوشمند است. البته پاسخگویی به آنها توسط ساعت دشوار است و تنها پاسخهای از پیشتعیینشده راهگشای شما خواند بود؛ تنها برخی از ساعتها و دستبندهای هوشمند مانند سری گیر سامسونگ امکان شخصیسازی اعلانهای دریافتی را ارائه میدهند.
کنترل تمرینات ورزشی یکی از اصلیترین کاربردهای گجتهای پوشیدنی است؛ از این رو، درصد قابلتوجهی از اپلیکیشنهای ساعتهای هوشمند برای پایش سلامت استفاده میشوند. برخی از شرکتها، اپلکیشنهای پیشفرضی برای ورزشهایی مانند شنا، دو و کوهنوردی تدارک دیدهاند و برندهای مطرح ورزشی نیز از مدتها پیش وارد فاز توسعهی اپهای اینچنینی شدهاند؛ این اپها ممکن است مستقل باشند یا مانند بسیاری از دستبندهای هوشمند اپ موردنظر در گوشی اطلاعات دریافتی از گجت را گرد هم آورده و تحلیل کند. اطلاعاتی مانند نمایش کالری سوزاندهشده در فعالیت بدنی، ضربان قلب، سرعت میانگین و ماکزیمم و مواردی از این دست، پایهایترین خروجی چنین اپلیکیشنهایی محسوب میشود. اعلام کیفیت خواب، اعلانهایی برای تحریک کاربر به فعالیت بدنی و چالشهای مختلف ورزشی دیگر، مواردی هستند که در بسیاری از ساعتهای هوشمند و دستبندهای سلامتی وجود دارند. در صورتی که گجت پوشیدنی خود را با هدف مانیتور کردن تمرینات ورزشی خاصی میخواهید، حتما پیش از خرید از وجود ویژگی مرتبط با آن اطمینان حاصل کنید.
شارژدهی
شارژدهی از زمان پیدایش وسایل قابلحمل الکترونیکی و نیازمند باتری تا به امروز، محدودیتهای فراوانی ایجاد کرده است. ساعت و فلسفهی وجودی آن با شارژدهی و همیشه فعال بودن آن گره خورده است؛ بهطوری که بسیاری، نقص شارژدهی در ساعتهای هوشمند را مانع فراگیر شدن آنها میدانند. همراه داشتن همیشگی شارژر، استفاده از شارژهای اختصاصی در این محصولات و فراگیر نشدن شارژ سریع در این محصولات برای بسیاری از افراد آزاردهنده است. ظرفیت باتری در ساعتهای هوشمند با توجه به کوچک بودن آنها چندان قابل افزایش نیست؛ از این رو نباید روی این استراتژی برای افزایش شارژدهی حساب کرد.
ساعتهای هوشمند بالاردهی این روزها در بهترین حالت، ۳ روز شما را همراهی میکنند و هنوز محدودیت زیادی در بحث مصرف نمایشگر و سنسورهای آنها وجود دارد. وضعیت شارژدهی در دستبندهای هوشمند بهدلیل نوع نمایشگر آنها و کممصرف بودن اجزای داخلیشان در وضعیت بسیار بهتری نسبت به نمونههای مجهز به نمایشگرهای بزرگتر قرار دارد و برخی از آنها بهراحتی تا بیش از ۱۰ روز شارژدهی میکنند. باتریهای لیتیوم یونی و لیتیوم یونی به وفور در این محصولات مورد استفاده قرار میگیرند؛ البته برخی از دستبندهای قدیمیتر از باتریهای رایج برای ساعتها استفاده میکنند.
فعالبودن سنسورها (برای مثال فعال بودن ۲۴ ساعتهی سنسور سنجش ضربان قلب)، اتصال پیوسته به گوشی با بلوتوث، نور نمایشگر تنها برخی از موارد دخیل در شارژدهی هستند؛ غیرفعال شدن بخشی از این قابلیتها تنها درصد کمی به شارژدهی دستگاه میافزاید از این رو پیشرفت در این مساله نیازمند یک انقلاب علمی در این بخش است. اگر شارژدهی و اطلاعات پایهای استخراجشده از ساعت یا دستبند اولویت شما محسوب میشوند بهتر است گجت خود را از گزینههای با نمایشگر تکرنگ اولد و نمونههای ساده انتخاب کنید.
جمعبندی
ساعتها و دستبندهای هوشمند هنوز برای عموم جامعه یک محصول جانبی و نه چندان ضروری محسوب میشوند؛ پیش از خرید این گجتهای پوشیدنی باید نیازهای خود را بهصورت دقیق بررسی کنید؛ برای مثال:
- آیا ورزشکار هستید و این گجت را برای کنترل فعالیتهای خاصی میخواهید؟
- شارژدهی چقدر برای شما اهمیت دارد؟ گجتی ابتداییتر با شارژدهی بالا را میپسندید یا یک پوشیدنی با امکانات و زیبا با شارژدهی پایین؟
- آیا محصول انتخابی با گوشی شما سازگار است یا خیر؟ سیستمعاملهای ابتدایی برخی از این ساعتها و دستبندها نیازهای شما را برآورده میکنند یا خیر؟
- آیا قصد شنا کردن با گجت خود را دارید؟ تا چه میزان ضدآب بودن آن برای شما مهم است؟
پس از شناخت نیازها و تصمیم به خرید چنین محصولاتی، طیف وسیعی از انتخابها در بخش ساعتها و دستبندها پیش روی شما خواهد بود؛ ساعتهایی با ظاهر لوکس و تنوع بالا، دستبندهایی کاملا ورزشی با ظاهر اسپرت، ساعتهای هیبریدی برندهای مد همه و همه گزینههای روز میز شما خواهند بود.
ساعتهای هوشمند تاحدودی تعامل شما با گوشی را دستخوش تغییر میکنند؛ برای مثال آگاهی از اعلانها بسیار سادهتر میشود. ساعتهای هوشمند و دستبندهای سلامتی در بسیاری از ویژگیها مشترک هستند اما به بیان ساده باید گفت دستبندهای سلامتی در اکثر مواقع اطلاعات ورزشی و شارژدهی بیشتری دارند و قیمت آنها مناسبتر است؛ در طرف مقابل ساعتهای هوشمند مدرنتر و زیباتر هستند و در نقش موثرتری در بهبود تعامل شما با گوشی دارند. در خرید این محصولات باید به محدودیتهای استفاده از برخی ویژگیها مانند NFC و قابلیت LTE در کشورمان نیز توجه داشت.
بخش دیتابیس محصولات روزکالا طیف وسیعی از گجتهای پوشیدنی را همراه با لیست فروشگاههای عرضهکننده آنها در اختیار شما قرار میدهد از این میتوانید برای مشاهدهی مشخصات دقیق و قیمت انواع ساعتها و دستبندهای هوشمند به این بخش مراجعه کنید.